Truri dhe Dashuria :):)

Flutura
në
stomak,
dhimbje
kur
thyhet
zemra,
të
gjitha
këto
janë
shenja
të
një
lidhjeje
të
fortë
mes
njerëzve.
Shkenca
përpiqet
që
të
zbulojë
misteret
e
dashurisë.
Të
rënët
në
dashuri
nuk
është
një
veprim
aq
i
thjeshtë sa ç'mund të
duket, por është një
reaksion shumë i shpejtë.
Ato ndjenja të
jashtëzakonshme dhe
gjithëpërfshirëse të të
qenët kokë e këmbë në
dashuri, çmendurisht të
lidhur me një person të
dashur janë rezultat i një
reaksioni shumë të shpejtë
dhe kompleks të trurit. Të
qenët në dashuri, ose më
saktësisht të qenët në një
gjendje emocionale
intensive të nevojës për
t'u bashkuar me një
person tjetër, në të cilën
përfshihen komponentë të
sjelljes, kimikë e të tjerë,
është një çështje shumë e
ndërlikuar.
Sipas një kërkimi të ri, nuk
bëhet fjalë sikundër
mendojnë disa për një
ndjenjë bazike, por për një
proces gjithëpërfshirës, në
të cilin përfshihen 12 zona
të trurit që bashkëpunojnë
dhe prodhojnë një
moment që e quajmë
"magjik". Dhe
shkencëtarët kanë zbuluar
se aktiviteti i parë specifik
në lidhje me dashurinë nis
brenda një fraksioni
shumë të shkurtër kohor.
Sipas një studimi të ri të
titulluar "Neuroimagjinata
e dashurisë", rajone të
ndryshme të trurit me
emra të vështirë të tillë si
dorsolateral, frontal, apo
anterior, si dhe elemente
kimike të tilla si dopamina
dhe oksitoksina,
përfshihen në krijimin e
ndjenjave të dashurisë.
Disa nga këto zona
aktivizohen edhe kur
njerëzit janë nën ndikimin
e alkoolit, apo të drogave,
pra të përfshirë nga
euforia. Kjo të bën të
mendosh se rënia në
dashuri ka të njëjtin efekt,
apo efekt të ngjashëm në
trurin e njeriut me atë që
shkakton përdorimi i
kokainës.
"Edhe pse shumë teori në
lidhje me emocionet e
kanë cilësuar dashurinë si
një emocion bazë,
dashuria në fakt është
shumë më tepër se kaq",
deklaron një mjek. Sipas
tij, dashuria përfshin
emocione bazë dhe
gjithashtu edhe emocione
të ndërlikuara, motive dhe
objektiva, pamje e njohje.
Dashuria pasionante, që ka
qenë dhe është
vazhdimisht objektivi
kryesor i vargjeve të
poetëve, shkrimtarëve dhe
artistëve po studiohet
gjithnjë e më shumë nga
shkencëtarët. Në qendër të
këtyre kërkimeve është
imazhi i rezonancës
magnetike ose fRMI, një
mjet relativisht i ri, i cili
përdoret për të gjurmuar
aktivitetin e trurit. Sa më e
madhe të jetë puna e
kryer nga një zonë
trunore, aq më e madhe
është edhe sasia e
oksigjenit që i duhet asaj
zone.
Identifikimi i zonave të
përfshira të trurit mund të
krijojnë edhe terapi të reja
që kanë të bëjnë me
mirëfunksionimin e këtyre
zonave. Krijimi i një harte
trunore që tregon edhe
rrugëtimin e dashurisë së
vërtetë, pra të kësaj
ndjenje supreme, nuk
është thjesht një ushtrim
akademik, apo kimik. Të
kuptuarit e rrjeteve
trunore që aktivizohen
gjatë përjetimit të
dashurisë së vërtetë mund
të ndihmojë mjekët që të
kuptojnë më mirë
problemet psikologjike
dhe terapeutike, duke
gjetur kështu edhe
trajtimet e reja për çiftet
që vuajnë nga varësia ndaj
dashurisë, të ndjerit të
padashuruar apo të
vetmuar, ose të refuzuar
në dashuri.
"Sa më e mirë të jetë për
ne shkalla e të kuptuarit të
dashurisë, aq më i madh
do të jetë respekti ynë për
domethënien dhe fuqinë e
rolit të dashurisë në
shëndetin mendor dhe
fizik", thotë një mjek. Në
kërkimet me fMRI,
vendosen skanerë në
trurin e meshkujve dhe
femrave që kanë dalë
vullnetarë për të kryer
eksperimente.
Kjo bëhet, pasi atyre u
janë treguar disa stimuj
vizualë në lidhje me
partnerët apo të dashurit.
Më pas, rezultatet
analizohen për të parë se
çfarë veprimesh ndodhin
në trurin e të dashuruarve
kur u "injektohen" imazhe
të të dashurve. Gjashtë
studime fRMI janë
zhvilluar deri më tani dhe
në këto studime janë
përfshirë 120 persona dhe
më pas në përfundim të të
gjithë këtyre
eksperimenteve
shkencëtarët i kanë bërë
bashkë përfundimet për të
hartuar të ashtuquajturën
harta e dashurisë në tru.
Në një nga këto
eksperimente, 17 meshkuj
dhe gra, të cilët deklaruan
se ishin tërësisht, dhe kokë
e këmbë të dashuruar me
partnerët e tyre, pranuan
që t'i nënshtroheshin
skanimit të trurit, ndërsa
ishin duke parë një foto të
të dashurit të zemrës për
gjatë një kohe prej 17
sekondash. Skanimi tregoi
se në ato sekonda kishte
një aktivitet shumë të
madh të disa neuroneve
në disa zona të veçanta të
trurit, prej të cilave
aktivizoheshin edhe
emetimi i disa lëndëve
kimike, i dopaminës, për
shembull, që shkakton
sensacione të njëjta me
ato që përjetojnë njerëzit
kur pinë kokainë.
Rritja e aktivitetit vihet re
edhe në hipocampusin
poasterior, një zonë në të
cilën ndodhen memoria
dhe qendra të tjera
trunore që kanë të bëjnë
me emocionet. Ndërkohë,
po në këto sekonda ka një
ulje shumë të ndjeshme të
zonave në të cilat
përqendrohen aktivitetet
e ndjenjave të frikës dhe
ankthit. Sipas mjekëve në
përgjithësi, këto analiza
tregojnë se dashuria
pasionante përfshin zona
trunore që kanë brenda
tyre zonat emocionale, ato
të motivimeve,
shpërblimeve, njohjen
sociale, vëmendjen dhe
vetë prezantimin apo
imazhin e trupit.
Aktiviteti në këto zona çon
në ndryshime në nivelin e
një numri kimikatesh në
tru përfshi rritjen e sasisë
së dopaminës, oksitiksinës,
adrenalinës, vasopresinës
dhe uljen ndërkohë të
serototinës që shfaqet si
një nga simptomat më të
zakonshme të të rënit në
dashuri dhe nxit të
menduarit e vazhdueshëm
të një individi për njeriun
e dashur, mallin dhe
gjendjen e mungesës së
madhe për këtë person,
euforinë dhe energjinë e
madhe. Dopamina lidhet
me ndjenja të tilla si
euforia, motivimi,
aktiviteti motor, dëshira,
malli dhe varësia, ndërsa
adrenalina është një
kimikat që shton
vëmendjen e individit dhe
nxit shumë kujtesën
afatshkurtër,
hiperaktivitetin dhe sjelljet
e orientuara.
Është adrenalina pikërisht
ajo që e bën zemrën që të
rrahë si e çmendur në
momentet kur duhet të
takojmë personin e
dashur, apo kur ndodhemi
përballë tij pas një kohe të
gjatë. Rëndësia e
dopaminës është shfaqur
dhe ka dalë në pah në një
numër shumë të madh
studimesh që janë bërë në
botën e kafshëve. Kështu,
kemi një rritje shumë të
madhe të dopaminës kur
dy kafshë të së njëjtës
specie, por të gjinisë së
ndryshme çiftëzohen. Dhe
bëhet fjalë për të gjitha
llojet e kafshëve dhe
shpendëve.
Hormoni rritet edhe më
shumë në sasi kur nis
fërkimi lëkurë më lëkurë i
kafshëve dhe rritet shumë
si pasojë edhe presioni i
gjakut dhe kjo në njëfarë
mënyre e nxit dhe e
forcon edhe vetë lidhjen.
Ndërsa kur niveli i
dopaminës bie, atëherë
një femër, ose një
mashkull e ka humbur
interesin ndaj partnerit.
Studiuesit e Universitetit
të Pavias në Itali janë
marrë edhe me studimin e
faktorit të rritjes së
nervave. Kështu, ata kanë
matur gjatësinë e vazove
të gjakut në raste të
ndryshme të meshkujve
dhe femrave që kishin
rënë në dashuri kohët e
fundit dhe ato ishin më të
mëdha sapo partnerët
afroheshin me njëri-tjetrin.
Ky fenomen ishte më i
madh dhe më i dukshëm
te gratë dhe burrat që
kishin rënë në dashuri së
fundi. Ndërsa ato që ishin
në një marrëdhënie më të
gjatë kishin një situatë më
të qetë dhe më normale
në këtë drejtim. Por
sigurisht, truri është
qendra e dashurisë dhe si
pasojë ai është edhe
objekti i studimit të
shkencëtarëve. Pikëpamja
e shumë studiuesve që
janë marrë me
eksperimente në lidhje me
dashurinë dhe mbi të
gjitha dashurinë
romantike mendojnë se
procesi i dashurisë
romantike është një nga
tre proceset më të
rëndësishme që ndodh në
qenie e gjitarëve për sa i
përket riprodhimit të
species së tyre.
Sugjerimi në këtë rast
është se dëshira për seks i
motivon njerëzit që të
jenë në kërkim të
partnerëve të
përshtatshëm për t'u
bashkuar me ta fizikisht,
ndërsa dashuria romantike
i motivon njerëzit që të
kërkojnë tipare specifike
te partnerët në mënyrë që
së bashku të krijojnë një
jetëgjatësi në lidhjen e
tyre për të sjellë në jetë
fëmijë, pra pasardhës, por
mbi të gjitha për të pasur
përgjegjësinë e
përkujdesjes për ta. Dhe
për të gjithë studiuesit,
pushteti dhe forca e
dashurisë së vërtetë është
shumë më e madhe edhe
se dëshira seksuale dhe
më e madhe forcë
ndryshuese dhe
përmirësuese e njeriut.